Jakub Renosik: stosowanie modyfikacji gier w treningu podnosi jego jakość

14.05.2021 17.00, autor: MAREK KISZCZAK, JAKUB WYDRA, fot. ALEKSANDRA WÓR, JW,

Trener drużyny U14 Akademii Legii, Jakub Renosik - przy współpracy z fachowym czasopismem dla trenerów: "Asystent Trenera" - napisał książkę "Gra pod kontrolą". W rozmowie z akademia.legia.com opowiada, między innymi, dlaczego warto sięgnąć po tę publikację oraz jakie treści możemy w niej znaleźć.

 

 

 

 

– Niejednoktronie zastanawiam się, jak można uprościć pewne rzeczy w procesie szkolenia. Jeśli da się coś zrobić w prosty sposób, to właśnie taki jest według mnie najlepszy. Zbyt często niepotrzebnie komplikujemy sobie życie. Pewnego dnia podczas naszych cotygodniowych warsztatów trenerskich w Akademii poproszono nas, abyśmy we wszystkich grach kończących trening wprowadzili zasadę obowiązującą zawodników w postaci konieczoności przyjmowania piłki do przodu. W efekcie, ta prosta reguła spowodowała, że aspekt przyjęcia piłki wśród naszych zawodników znacząco się poprawił, na przestrzeni bardzo krótkiego okresu. Po tym dniu zacząłem kojarzyć, że przecież podobne zasady funkcjonowały na polskich podwórkach, gdy jeszcze my byliśmy dziećmi. Zawodnicy nierzadko wymyślali zasady mające na celu wyrównanie szans czy chociażby podniesienie intensywności, np. dwóch najlepszych kontra reszta. Uznałem, że jako trener, który ma wiedzę o potrzebach danych zawodników mogę spróbować skonstruować więcej takich prostych reguł pomagających wpływać na dany element gry. Kolejnym krokiem był kurs UEFA ELITE YOUTH A, który rozpocząłem w szkole trenerów PZPN w Białej Podlaskiej. Kurs kończy się egzaminem oraz obroną pracy dyplomowej, a temat którego się podjąłem dotyczył właśnie modyfikacji gier za pomocą prostych zasad. Praca spotkała się z dużą aprobatą komisji, a jeden z trenerów oceniających zasugerował, by wydać ją jako książkę. Ta pozycja nie była więc celem samym w sobie, lecz efektem pracy.

 

 

 

 

 

– Myślę, że ta książka jest bardzo uniwersalna. Dzięki swojej prostocie, a może raczej praktyczności, możemy ją stosować pracując na każdym poziomie rozgrywkowym. Od "skrzatów" po seniorów, poruszając się w obrębie sportu amatorskiego, aż po ten bardzo profesjonalny.  Dlatego w głównej mierze jest ona dedykowana trenerom, ale również nauczycielom wychowania fizycznego. Praca zawiera 85 praktycznych modyfikacji gry. Takich zasad, które po wprowadzeniu do gry mają pomóc w osiągnięciu oczekiwanego przez nas efektu treningowego. Dla przykładu, chcąc wprowadzić nawyk ofensywnej gry po zdobyciu bramki możemy zastosować „kaskadowe punktowanie”. Zasada polega na tym, że jeśli zespół zdobędzie kolejną bramkę z rzędu to jest ona liczona za 3 punkty. Na przykład, gdy pada pierwsza bramka i mamy 1:0 to przy zdobyciu kolejnego trafienia mamy wynik 4:0. Wywołuje to nawyk chęci dalszego atakowania po golu zamiast „bronienia wyniku”. Rodzaje tych modyfikacji zostały podzielone na pięć obszarów: techniczne, taktyczne, psychologiczne, motoryczne oraz indywidualny rozwój zawodnika. Przedstawiona wyżej zasada to jedna z obszaru psychologicznego.

 

 

 

– Może nie jest to jedyne moje motto, ale staram się nie tworzyć utrudnień tam, gdzie nie jest to konieczne. Książka miała mieć wymiar praktyczny, pozwalajcy wprowadzać modyfikacje na już. Nie jest to powieść czy zawiła filizofia. Trenerzy mogą otworzyć ją na dowolnej stronie lub za pomocą spisu treści odnaleźć poszukiwaną zasadę. Nie ma konieczności czytania jej „od deski do deski” by zrozumieć kontekst. 

 

 

 

– Bardzo spodobał mi się komentarz jednego z czytelników, który napisał, że tej książki się nie czyta, tylko z nią się pracuje, do niej się wraca. Jest to pozycja, która po przeczytaniu nie zostanie odłożona na półkę, lecz raczej wymięta w trenerskim plecaku będzie regularnie otwierana. Ta opinia była dla mnie bardzo przyjemna i sądzę, że ona odpowiada na pytanie w jaki sposób z niej korzystać. Dlaczego po nią warto sięgnąć? Na pewno ze względu na jej prostą formę i łatwość zrozumienia. Unikałem trudnych definicji czy skomplikowanych tez - czysta praktyka pisana lekkim piórem. Treści, które tam przedstawiam nigdy się nie zdezaktualizują. Chyba, że znacząco zmienią się przepisy gry w piłkę nożną. 

 

 

 

– Przede wszystkim pisanie tej książki wymusiło na mnie ogromną kreatywność. Część z opisanych przeze mnie zasad jest już powszechnie znana, jednak wiele z nich próbowałem wymyśleć samemu. Kolejnym krokiem była próba zastosowania części z nich w pratyce. Jak się sprawdzają? Czy pomagają osiągnąć oczekiwany rezultat? Prosiłem znajomych trenerów, by wypróbowali modyfikacje na swoich zespołach, a następnie przekazali odpowiedź zwrotną. Oprócz pobudzenia kreatywności weryfikowałem, czy podobne treści można znaleźć za granicą, lecz bezskutecznie. Było kilka przykładowych zasad, ale nie było miejsca, w którym ktokolwiek pokusiłby się o spisanie ich w takiej liczbie. Oprócz rozwoju swojego warsztatu trenerskiego, ta pozycja pozwoliła mi przekonać się na własnej skórze, jak wyglądają procesy związane z wydawaniem książek. Począwszy od obróbki tekstu, po skład, łamanie, grafiki, a w finalnym rozrachunku – wydanie gotowego produktu.

 

 

 

 

 

– Ogromny. Powtarzam to niejednoktronie, że Akademia Legii - oprócz rozwoju zawodników - rozwija również trenerów. To prężne środowisko, które napędza wszystkich jej członków. Jestem niemal przekonany, że gdyby nie fakt, że się w nim znalazłem to tej książki by nie było, o czym można przeczytać na pierwszych jej stronach. Przede wszystkim w Legii większą część treningu opieramy na grach. Istotne jest dla nas, aby zawodnicy mieli możliwość decyzyjności podczas treningu, a gra pozwala w stu procentach na samodzielne podejmowanie decyzji. Tak jest również z moją książką. Oparta jest ona w całości o grę właściwą. Trener decyduje o potrzebnej ilości graczy, jaki ustawić rozmiar boiska w zależności od możliwości i potrzeb. Jednak punktem wyjścia jest po prostu mecz. W książce jeden z rozdziałów jest poświęcony zasadom pomagającym zwiększyć indywidualny rozwój zawodników. W Akademii Legii przywiązujemy szczególną uwagę, by jeśli jest to możliwe, w treningu skupić się na jednostkach i ich indywidualnych potrzebach.

 

 

 

– Bardzo wiele dały mi staże zagraniczne, które odbyłem, między innymi, w Chorwacji czy Portugalii. Pomogły mi one utwierdzić się w przekonaniu, że bardzo skuteczne metody treningowe to te najbardziej zbliżone do gry właściwej w piłkę nożną. Sposób tworzenia środków które widziałem w tych krajach opierały się przede wszystkim o zgodność z logiką gry. Każde takie obserwacje, spostrzeżenia, wymiana opinii czy doświadczeń z innymi trenerami, pracującymi w nieco innych realiach, w innym środowisku, bardzo wzbogaca i pomaga spojrzeć na proces szkolenia z różnych perspektyw.

 

 

 

– Lubię ludzi pozytywnych, naturalnych i mówiących prostym językiem - na takich trenerach sam też się wzoruję. Staram się szukać nowych rozwiązań, jednak doceniam też sprawdzone metody.  Dażę dużym szacunkiem starszych ode mnie trenerów i lubię słuchać ich rad. Nie da się kupić doświadczenia czy wyczytać go z książek, dlatego Ci którzy potrafią pracować długofalowo lub przeszli trudną drogę imponują mi najbardziej.

 

To bardzo rozległe pytanie, na które trudno znaleźć jedną, wyczerpującą odpowiedź. Trener piłki dziecięcej, młodzieżowej czy seniorskiej to trzy zupełnie inne osoby. Musimy pamiętać o wychowywaniu, trenowaniu i wygrywaniu, lecz w zależności w którą rolę się wcielimy tak procentowy rozkład naszego nacisku musi się zmieniać. Cech trenerskich, które są niezbędne jest bardzo wiele, jednak sądzę, że jak w każdej dziedzinie życia to ogólna inteligencja jest nie do zastąpienia. Inteligentny człowiek potrafi się zaadoptować do stojących naprzeciw niemu wyzwań.

 

 

 

 

 

– Uważam, że rozwój jest najważniejszy – to niepodważalne. Jednak bardzo często rozwój jest skorelowany z wynikiem czy sukcesem. Jeśli zawodnicy prezentują wysoki poziom i się rozwijają to również często wygrywają. Zdarzają się momenty, gdzie porażka jest ogromym krokiem w rozwoju zawodników. Dlatego tak ważny jest balans i umiejętność trenera polegająca na obserwacji potrzeb jego zawodników.

 

 

 

 

 

– Sądzę, że obecnie konkurencja na rynku trenerskim jest duża, a to wiąże się ze stałym rozwojem. Kto stoi w miejscu zostanie szybko wyprzedzony. Uważam, że obecnie jest wiele możliwości. Otwartość ludzi na dzielenie się swoim doświadczeniem jest ogromna. Dostępność literatury i szkoleń na rynku również. Ja ze swojej pespektywy widzę, że bardzo dużo doświadczenia zyskałem korzystając z wyjazdu na studia i praktyki w Portugalii oraz Chorwacji. Dwukrotnie byłem beneficjentem programu Erasmus i tam nauczyłem się na prawdę bardzo wiele, dlatego zawsze zachęcam studentów do takich wyjazdów. Rozwój trenerski to nie tylko piłka nożna. Jestem zdania, że wszechstronny rozwój jest kluczowy. Poszerzanie wiedzy czy doświadczenia z różnych dziedzin pomaga być finalnie lepszym trenerem.