- Pracować trzeba ciężko, ale przede wszystkim mądrze

27.06.2019 18.00, autor: JAKUB WYDRA, fot. ALEKSANDRA WÓR,

– Znam wielu piłkarzy, którzy dziś występują na poziomie La Liga. Wiesz co rzuciło mi się w oczy najbardziej? Żaden z nich nie miał konfliktowych rodziców. Czasami rodzicowi wydaje się, że poprzez, nazwijmy to awanturnicze podejście do trenerów czy do kadry zarządzającej Akademii uda im się ugrać coś więcej dla ich syna. Na dłuższą metę taka postawa może jednak wyrządzić więcej szkód niż pożytku – podkreśla Piotr Urban, koordynator U13 - U18 Akademii Legii w II części rozmowy.

 

 

– Tak, docelowo chcemy, by zawodników z Mazowsza było jak najwięcej. Składa się na to wiele czynników, ale takim najważniejszym są wyniki pewnych badań. Pokazują one, że zawodnik mieszkający w domu rodzinnym ma dużo większe szanse na zostanie zawodowym piłkarzem, niż ten mieszkający w bursie. Takie same obserwacje mam ze swojej pracy w Osasunie. Z chłopaków, którzy mieszkali w bursie, prawdziwe kariery zrobiło może dwóch - trzech. To naprawdę niewielki procent wszystkich chłopców mieszkających w bursie. Innym aspektem jest budowanie tożsamości z klubem - znacznie łatwiej będzie ją zbudować u zawodnika z Warszawy czy z jej okolic, niż u gracza z drugiego końca Polski. Często się zdarza, że chłopak z naszego miasta, który trafia do Legii od najmłodszych lat jest jej kibicem. Może ktoś powie, że to nie ma znaczenia, ale naszym zdaniem ma. Również kibicowi dużo łatwiej będzie utożsamiać się z zawodnikami z Mazowasza występującymi w pierwszym zespole Legii, niż tymi z innych części kraju czy z zagranicy.

 

 

 

– Oczywiście, jeśli decydujemy się pozyskać zawodnika z innej części kraju - bo widzimy w nim bardzo duży potencjał i wysokie umiejętności już w tym momencie - otaczamy go odpowiednią opieką. Zawsze wyznaczony zostaje zawodnik, który od lat występuje w Legii, a którego zadaniem jest pomóc nowemu koledze, chociażby w poruszaniu się po mieście. Również trenerzy czy inni pracownicy Akademii zawsze są otwarci, by takiemu chłopakowi pomóc. Jeśli widzimy, że proces jego adaptacji nie przebiega tak, jak powinien, wtedy w odpowiedni sposób staramy się interweniować. Nowy zawodnik, niezależnie od wieku, musi czuć się w naszym klubie dobrze, bezpieczenie, komfortowo - bo inaczej nie będzie się prawidłowo rozwijał. Jego głowę zajmować będą inne sprawy, przez co nie będzie koncentrował się na pracy i na treningu. Inna sprawa, że zawodnicy przychodzący z innych klubów muszą mieć czas, by zaadoptować się do większych obciążeń w treningu. W swoich dotychczasowych zespołach zazwyczaj nie pracowali na takiej intensywności, na początku pobytu w Legii wiązało się to z wieloma kontuzjami u tych graczy. W tym sezonie wprowadziliśmy procedurę, która miała temu zapobiegać i rzeczywiście efekty jej działania się widoczne.

 

 

 

– Nie, bogaty program meczowy dalej jest dla nas bardzo istotny. Zmieniły się jednak nasze możliwości, przede wszystkim finansowe. Nie ma co ukrywać - pierwsza drużyna nie awansowała do europejskich pucharów, więc siłą rzeczy również budżet Akademii na ten sezon był mniejszy. Nie ma w tym nic dziwnego, tak się dzieje w wielu klubach z porównywalnych lig do polskiej. Jednak nie tylko finanse odegrały tutaj dużą rolę. W poprzednim sezonie jeździliśmy na mecze i turnieje międzynarodowe bardzo często. Dziś, z perspektywy czasu, wiemy, że zbyt często. Nasi zawodnicy byli przemęczeni, sporo było kontuzji, mieliśmy zbyt wąskie kadry, by łączyć regularną grę w turniejach czy sparingach z grą w lidze. Niektóre wyjazdy były również nie do końca rozsądne - jak na przykład wyjazd do Amsterdamu tylko po to, by zagrać jeden mecz z Ajaxem. Nie chemy powtarzać takich błędów - dlatego teraz każdy taki wyjazd będzie wiązał się rozegraniem kilku spotkań sparingowych. Przeanalizowaliśmy aspekt gry z zagranicznymi rywalami, wyciągnęliśmy odpowiednie wnioski i stworzyliśmy plan, jak w lepszym stopniu selekcjonować tego typu spotkania czy turnieje. Wszystko trzeba robić z głową. W przyszłym sezonie w planach jest więcej wyjazdów niż na przestrzeni tego roku, ale na pewno nie będzie ich tak dużo, jak we wcześniejszym sezonie.

 

 

 

– Rozwój indywidualny zawodników jest kluczowym aspektem w naszym programie szkolenia. Nie jest to nasz kaprys czy niepoparty niczym wymysł, ale tendencja od lat obecna w szkoleniu na Zachodzie. Współczesny futbol stał się grą, w której ogromną rolę odgrywają umiejętności indywidualne, dlatego chcąc szkolić wysokiej klasy piłkarzy przystosowanych do współczesnych wymagań nie możemy nie przykładać dużej wagi do tego aspektu. Wraz z nowym sezonem dotychczasowy dział Treningu Indywidualnego przekształci się w dział Rozwoju Indywidualnego. Wydaje się, że zmienia się tylko jedno słowo w nazwie, ale w rzeczywistości te zmiany będą znacznie większe. Nie chodzi o to, że byliśmy nie zadowoleni z pracy działu funkcjonującego dotychczas, ale zauważyliśmy, że jeszcze sporo rzeczy możemy ulepszyć. Największe różnice polegać będą na sposobie prowadzenia treningów, monitoringu zawodników czy podejścia trenerów do aspektu rozwoju indywidualnego. Teraz każdy sztab będzie musiał ustalić przed sezonem cele indywidualne, cele zespołowe oraz sposób, w jaki chcą te cele zrealizować, a potem podzielić się z nami tymi planami. Ważną rolę odegra również dział analizy, przede wszystkim w monitoringu rozwoju naszych graczy, ale i pracy naszych trenerów. Dział, jako całość, koncentrował się będzie na rozwoju indywidualnym, a nie - jak dotychczas - na samym treningu. Nie chcemy skupiać się tylko na tym, co dzieje się na boisku treningowym.

 

 

 

 

 

– Myślę, że nie należy odnosić codziennej pracy w treningu do spotkań ligowych. Niezależnie, czy jest to Centralna Liga Juniorów, czy liga mazowiecka my koncentrujemy się na tym samym - by nasi zawodnicy rozwijali swoje umiejętności. Oczywiście, łatwiej jest to szlifować w warunkach meczowych, kiedy grasz w lidze ogólnopolskiej i mierzysz się z najlepszymi w kraju, a nie tylko w obrębie województwa. Natomiast nie zmienia to faktu, że pracujemy w tych zespołach nad tymi samymi elementami, co w starszych grupach grających w CLJ. Rzecz jasna, nawyki, które chcemy zaszczepiać w zawodnikach, dostosowane są do kategorii wiekowej chłopców. W młodszych rocznikach kładziemy większy nacisk na technikę, ponieważ pozycja na boisku w przypadku tych zawodników jeszcze nie zdążyła się ostatecznie wyklarować. Patrząc na ostatnie miesiące mogę z czystym sumieniem powiedzieć, że taka praca przynosi oczekiwane efekty.

 

 

 

– Dla nas drużyna U16 jest tak samo ważna, jak U15. Nie ma żadnego znaczenia, czy zespół gra w CLJ, czy w Ekstralidze. Jeśli widzimy, że chłopak grający w CLJ U15 potrzebuje i zasługuje na to, by iść do starszej kategorii, to w takiej sytuacji przenosimy go do drużyny U16. Jeśli widzimy, że nie ma takiej konieczność, to po prostu tego nie robimy. Oczywiście same rozgrywki CLJ są bardzo fajne, bo zawodnicy mogą postawić przed sobą jakiś konkretny cel, w postaci awansu do najlepszej czwórki czy zdobycia mistrzostwa Polski. Gdyby powstała CLJ w kategorii U16, to byłoby to na pewno z korzyścią dla graczy, którzy mogliby rywalizować na wyższym poziomie. Póki tak się nie stało koncentrujemy się nad tym, co jest zależne od nas - na jakościowej pracy z zawodnikami i realizacji naszego programu szkolenia.

 

 

 

– To była nasza reakcja na to, co zaobserwowaliśmy w trakcie poprzedniego sezonu. Zawodnicy często traktowali grę w U16 jako porażkę. To nie miało prawa funkcjonować w ten sposób. Zależało nam, by zawodnicy - w tym sezonie głównie z rocznika 2003 - czuli, że mają swoją drużynę, swojego trenera i swoją ligę. I ten ostatni rok pokazał, że U16 pod wodzą trenera Kycki funkcjonuje bardzo dobrze. Ba, w wyjazdowym, półfinałowym meczu CLJ U17 z Zagłębiem Lubin w składzie mieliśmy więcej chłopców z rocznika 2003, niż 2002. To, że zawodnicy idą grać wyżej i dają sobie radę na poziomie fazy pucharowej CLJ w starszej kategorii jest najlepszym dowodem na świetną pracę wykonaną w zespole U16. Daje nam to ogromną satysfakcję.

 

 

 

 

 

– Kiedy ośrodek LTC zostanie wybudowany, będzie można powiedzieć, że Legia jest klubem wielkim w każdym aspekcie. To brakujący element układanki, bo każdy ceniony klub w Europie musi dysponować odpowiednią bazą. Dla Akademii Legia Training Center oznacza ogromny krok w przód w każdym możliwym aspekcie. Kwestia boisk jest oczywista, ale da nam to również dużo większe możliwości rozwoju, prowadzenia badań, testów, lepsze warunki pracy dla trenerów, będzie też bodźcem dla zawodników do jeszcze cięższej pracy. Sama otoczka, jaką spotkamy w LTC będzie jeszcze bardziej motywować każdego pracownika i zawodnika Akademii do jeszcze większego profesjonalizmu i zaangażowania. No i będzie to mocna karta przetargowa w negocjacjach z potencjalnymi, nowymi zawodnikami.

 

 

 

– Rzecz jasna nie jest tak, że nikt w klubie nie dba o te aspekty, bo są to elementy bardzo ważne w rozwoju młodych zawodników. W trakcie tego sezonu w kwestiach żywieniowych pomagał nam dietetyk pierwszego zespołu, Wojciech Zep. Od lipca dołączy do nas Patrycja Karczewska, która będzie nowym dietetykiem Akademii. Jeśli chodzi o psychologa, również zależy nam, by od nowego sezonu wznowić taką współpracę. Na przestrzeni tego roku ten aspekt spadł w pewnym stopniu na nasze barki, poświęciliśmy - jako zespół trenerów czy koordynatorzy - znacznie więcej uwagi rozwojowi psychicznemu naszych chłopców. Odpowiednie relacje z rodzicami oraz zbudowanie zaufania na linii zaowdnik - trener były w tym wypadku kluczowe, by móc interweniować w sytuacji, która tej interwencji wymagała. Na pewno będziemy jednak szukać możliwości zatrudnienia psychologa w Akademii. To dla nas jeden z celów na najbliższe miesiące.

 

 

 

– Nie prowadzimy skautingu stricte zagranicznego na potrzeby Akademii, natomiast nie zamykamy się na sprowadzanie zawodników z innych krajów, kiedy pojawi się taka opcja. Czy to przy okazji pracy działu skautingu pierwszego zespołu, czy - jak w przypadku Ivana Vidosevicia z U16, kiedy rodzice zawodnika przeprowadzają się do Polski. W kolejnym sezonie również przyjedzie do nas kilku graczy z zagranicy na testy. Nic na takim działaniu nie tracimy, a możemy zyskać dobrego zawodnika. Oczywiście decydujące jest kryterium sportowe, bo nie ma sensu brać chłopaka z zagranicy, który w żadnym aspekcie nie przerasta zawodników dostępnych w Akademii czy na polskim rynku. Tak samo należy zwrócić uwagę na mentalność chłopaka czy jego sytuację życiową - na przykład właśnie to, czy będzie w Polsce mieszkał z rodzicami - by zminimalizować ryzyko pomyłki.

 

 

 

– W momencie podpisania kontraktu z Legią zawodnik zaczyna zarabiać. Nie są to oczywiście duże kwoty, muszą być one dostosowane do wieku chłopca podpisującego umowę. Chodzi przede wszystkim o to, że zawodnicy różnie reagują na ten moment w swojej przygodzie z piłką. Dla jednego będzie to mocny impuls do dalszej pracy, ale dla innego może się to okazać zgubne. Mieliśmy przykłady, gdy musieliśmy interweniować, bo kontrakt negatywnie wpływał na motywację zawodnika, na jego podejście do pracy czy zachowanie poza boiskiem. Robimy wszystko, by takich sytuacji unikać - dlatego decyzję o zaoferowaniu umowy podejmujemy nie tylko na podstawie umiejętności piłkarskich, postawy w trakcie sezonu czy potencjału. Dużą rolę odgrywa również aspekt pozaboiskowy. Czasami, mimo dużego potencjału, uznajemy, że zawodnik nie zasługuje jeszcze na takie wyróżnienie i dla jego rozwoju podpisanie pierwszego kontraktu nie będzie na ten moment dobrym ruchem.

 

 

 

– Znam wielu piłkarzy, którzy dziś występują na poziomie La Liga. Wiesz co rzuciło mi się w oczy najbardziej? Żaden z nich nie miał konfliktowych rodziców. To przekładało się na dobre zachowanie tych chłopaków. Może nie zawsze mieli dobre oceny w szkole, ale nie sprawiali żadnych problemów wychowawczych.  Czasami rodzicowi wydaje się, że poprzez, nazwijmy to awanturnicze podejście do trenerów czy do kadry zarządzającej Akademii uda im się ugrać coś więcej dla ich syna. Na dłuższą metę taka postawa może jednak wyrządzić więcej szkód niż pożytku. Pamiętajmy, że dziecko bardzo mocno chłonie to, jak zachowują się jego rodzice. Jeśli oni prezentują postawę "mojemu dziecku się należy", sam zawodnik też zacznie stawiać żądania nieadekwatne do jego pracy czy umiejętności. To pierwszy krok do wykreowania postawy roszczeniowej, która tak naprawdę hamuje rozwój dziecka. Przyznam się szczerze, że gdy przyjechałem do Polski, byłem w ogromnym szoku, jak rodzice podchodzą do pracy w Akademii i na co sobie pozwalają w stosunku do trenerów czy koordynatorów. Dziś, po dwóch latach, muszę powiedzieć, że poczyniliśmy w tym aspekcie bardzo duży postęp - największy spośród aspektów niesportowych. Pomogły w tym warsztaty dla rodziców, podczas których tłumaczyliśmy między innymi, w jakich sprawach rodzić powinien telefonować do nas, a w jakich nie. Rodzice często nie rozumieją, że my chcemy dla ich dzieci dokładnie tego samego, co oni. Chcemy, by każdy z nich grał zawodowo w piłkę. Statystyki pokazują jednak, że jest to niemożliwe, ale to my, jako Akademia, jesteśmy specjalistami od szkolenia i rodzice muszą obdarzyć nas zaufaniem. Dzisiaj ta współpraca na linii Akademia - rodzice wygląda już zdecydowanie lepiej i oparta jest w dużym stopniu właśnie na zaufaniu.

 

 

 

 

 

– Pierwszą rzeczą, która mnie zaskoczyła był średni poziom piłkarski. Prawdę mówiąc, spodziewałem się trochę wyższego niż to się okazało w praktyce. Po dwóch latach mogę stwierdzić, że robimy duży postęp w tym aspekcie, co widać chociażby na tle zagranicznych rywali czy w intensywności treningów. Warto również podkreślić, że polscy zawodnicy są dużo bardziej pracowici, niż gracze z Hiszpanii. Ok, ktoś powie - skoro pracujemy ciężej, to dlaczego Hiszpanie są o kilka klas lepsi? Tutaj dochodzimy do sedna sprawy - oczywiście, trzeba pracować ciężko, być zaangażowanym i wytrałym, by osiągnąć sukces. Jednak przede wszystkim trzeba pracować mądrze. Jeśli nawet pracujesz więcej niż inni, ale nie robisz tego z głową, nie opierasz się na metodach, które wiadomo, że przynoszą zamierzony skutek - marnujesz czas i energię. W Polsce często próbujemy wymyślać coś od nowa, zamiast oprzeć się na wieloletnich doświadczeniach innych, u których to świetnie funkcjonuje od wielu lat. Z drugiej strony, patrząc na sferę mentalną, hiszpańscy nastoletni zawodnicy są ogólnie dużo bardziej dojrzali niż ich polscy rówieśnicy. Kiedy trafiłem do Akademii Legii byłem w szoku, co potrafią czasami wymyślić młodzi zawodnicy, jak się zachowują w pewnych sytuacjach. No i podejście rodziców w Hiszpanii do akademii, trenerów jest dużo bardziej zdystansowane niż tutaj. Zarówno oni, jak i ich dzieci zdają sobie sprawę, że bycie w profesjonalnej akademii, w wielkim klubie, to tylko krok do celu. W Polsce nieraz wydaje im się, że to już jest osiągnięcie celu, sukces, kiedy w rzeczywistości jest to dopiero początek drogi.

 

 

 

– Przede wszystkim jestem bardzo zadowolony z tego, że zawodnicy przesunięci do wyższego rocznika odgrywają w nim kluczowe role. To oznacza, że dobrze pracujemy, że podejście indywidualne i model szkolenia, który obraliśmy, funkcjonuje w odpowiedni sposób. Myślę, że sukces sportowy drużyn U17 i U15 - który wynika z naprawdę dobrej gry, z widocznych w grze nawyków, nad którymi pracujemy - jest w pewnym stopniu potwierdzeniem, że zmierzamy w dobrym kierunku. Oczywiście, nie zrozum mnie źle, dla nas te tytuły ze szkoleniowego punktu widzenia nie mają żadnego znaczenia. Chodzi mi o postawę zawodników, o to jak wyglądaliśmy na tle bardzo mocnych rywali i że w naszej grze widać powtarzalność. To jest dla nas najważniejsze.

 

Co do nowości, to największą zmianą będzie pojawienie się nowego działu, wspomnianego wyżej działu Rozwoju Indywidualnego. Z tym wiążą się pewne zmiany w sposobie naszej pracy, jak wymieniona wcześniej inna rola asystentów w treningu. Pojawią się nowi trenerzy, jak , czy dobrze nam znany Piotr Ciołkowski (więcej o sztabach szkoleniowych na nowy sezon TUTAJ). Oczywiście, dokonaliśmy też drobnych korekt w programie szkolenia czy w modelu gry,bo jest to nieuniknione, gdy analizujesz i wyciągasz wnioski ze swojej pracy. Dla nas najistotniejsze jest, by nasi trenerzy wiedzieli, czego od nich oczekujemy. Temu służy program szkolenia, "10 przykazań trenera" czy model gry. Trenerzy muszą mieć świadomość, że nie oczekujemy od nich wyników, pucharów czy medali, ale rozwoju zawodników, który wiąże się z wykształcaniem konkretnie sprecyzowanych nawyków. Z tego będziemy ich rozliczać, nie z wygranych meczów czy zdobytych tytułów. Na pewno w nowym sezonie będziemy cały czas konsekwentnie realizować nasz plan, w który wierzymy i który, jak widzimy, przynosi już pierwsze efekty.